We hebben eerder in deze zomerserie gezien dat Friezen meestal op een andere manier genieten van hun provincie dan bezoekers van buiten. Logisch natuurlijk, want een oude wetmatigheid is dat mensen zich in hun eigen omgeving niet als toerist gedragen; de meeste Romeinen komen zelden in het Colosseum, de meeste Amsterdammers zullen niet snel een bezoekje aan het Paleis op de Dam boeken. Des te interessanter is het om uit te vinden hoe anders de Friezen tegen hun omgeving aankijken dan anderen. In dit geval letterlijk, door te kijken naar de foto’s die van Fryslân online worden gezet.
Onze data scientists verzamelden om dat te achterhalen data die afkomstig zijn van de website Flickr, een wereldwijd populair social mediaplatform waar gebruikers foto’s en video’s kunnen uploaden en delen met anderen. Een door de data scientists geprogrammeerd algoritme heeft de duizenden verzamelde foto’s automatisch gecategoriseerd op thema en onderwerp. Door te focussen op de foto’s die van 2016 tot en met 2020 door Flickr-gebruikers genomen zijn in Fryslân, kunnen we uitzoeken welke onderwerpen in die periode het meest werden gefotografeerd. Bovendien kan er onderscheid worden gemaakt in de herkomst van de fotografen – tenminste, als het gaat om de fotografen die hun herkomst hebben aangegeven. Zo kunnen we een beeld krijgen van de onderwerpen die de Friezen zelf graag vastleggen, wat andere Nederlanders vastleggen en waar buitenlandse bezoekers van de provincie hun lenzen op richten – en wanneer ze dat doen.
Dat de Friezen zelf naar verhouding de minste foto’s van hun provincie maken, is logisch, gezien die wetmatigheid waar we het eerder over hadden. In de onderzoeksperiode maakten 7.284 Flickr-gebruikers in totaal 227.683 foto’s in de provincie Fryslân; 18.099 van die foto’s werden door 126 Friezen gemaakt. Hun populairste foto-onderwerpen hadden te maken met recreatie, waaronder dingen vallen als muziekevenementen, natuur, historische gebouwen of sport. En de meeste foto’s maakten de Friezen in ‘hun’ jaar: 2018, het jaar waarin Leeuwarden-Fryslân als Kulturele Haadstêd in het zonnetje stond. Interessant is verder dat verreweg de meeste foto’s die Friese Flickr-gebruikers in de loop der jaren online hebben gezet komen uit Leeuwarden en omgeving én Vlieland, waar vooral stemmige natuurfoto’s vandaan komen. De andere Friese Waddeneilanden komen daarentegen niet of nauwelijks aan bod.
Dat is wel anders bij de Nederlandse gasten die Fryslân bezoeken (goed voor 64.966 foto’s, gemaakt door 1.425 fotografen). Natuurlijk grijpen zij de camera heel wat vaker. En dat doen ze zo’n beetje overal in Fryslân, ook op alle Waddeneilanden. Desondanks is Vlieland ook bij hen het populairste eiland om foto’s van te maken – net als de vaartocht er naartoe trouwens. Vandaar dat ook de haven van Harlingen vaak is vastgelegd. Ook Leeuwarden is goed vertegenwoordigd, waarbij de bezoekers dezelfde soort foto’s blijken te maken als de meeste Friezen trouwens: stadsgezichten en gebouwen. Dat ligt weer heel anders bij buitenlandse bezoekers (waarvan er 1.293 in totaal 21.227 foto’s maakten). Bij hen liggen toeristische plaatsjes als Hindeloopen en Stavoren juist weer goed (meer dan bij Nederlandse toeristen), terwijl bijvoorbeeld ook Heerenveen en omgeving als bovengemiddeld fotogeniek lijken te worden ervaren.
Overigens geldt dankzij het eerdergenoemde jaar van de Kulturele Haadstêd dat er de afgelopen 5 jaar van Fryslân nooit zoveel foto’s in één jaar zijn gemaakt als in 2018. Maar kijken we naar het aantal foto’s dat in één maand is gemaakt, steekt juni 2016 er met kop en schouders bovenuit. Waarom? Omdat toen de Luchtmachtdagen werden gehouden op Vliegbasis Leeuwarden. Dat brengt ons bij een laatste interessante conclusie: de vliegbasis is een van de populairste foto-onderwerpen van Fryslân.
Zijn recreatie, natuur, sport en entertainment de populairste thema’s, als we kijken naar het aantal foto’s dat er van één specifiek onderwerp wordt gemaakt, dan zijn dat de vliegtuigen die vanaf Leeuwarden starten en landen. Zo is er elk jaar in april een forse piek in het aantal op Flickr gedeelde foto’s te zien: in die maand wordt de oefening Frisian Flag gehouden, waar veel vliegtuigspotters uit binnen- en buitenland op afkomen. Door de coronacrisis werd die oefening echter vorig jaar en dit jaar niet gehouden, wat verklaart waarom de ‘aprilpiek’ toen ontbrak. Dat neemt niet weg dat luchtvaart een van de populairste onderwerpen blijkt van fotografen die in Fryslân plaatjes schieten; je zou dus kunnen zeggen dat de vliegbasis een populaire bestemming is voor bezoekers van Fryslân.
Natuurlijk vallen er veel meer conclusies te trekken uit de fotodata in ons dashboard Toere toch Fryslân. Wil je meer weten? Hier kun je onderzoeken wie in Fryslân wanneer foto’s maken. Wil je meer weten over wat de fotografen in beeld brengen, kijk dan hier.
SIMMERRIGE 2021
Fryslân trekt jaarlijks miljoenen bezoekers. Waar komen die bezoekers vandaan? Waarom kiezen ze juist Fryslân als bestemming, wat doen ze er en waar doen ze dat? Om zulke vragen te kunnen beantwoorden hebben de data scientists van DataFryslân het dashboard Toere Troch Fryslân ontwikkeld. Doel van dit dashboard is om te zijner tijd de gehele ‘klantreis’ van de bezoekers aan Fryslân in beeld te kunnen brengen.
