De vele duizenden bezoekers die Fryslân jaarlijks trekt geven er niet alleen hun vakantiegeld uit. Ze laten ook een spoor van data achter dat eigenlijk meer waard is dan het geld dat ze besteden aan hun verblijf, een goed glas bij het diner of een vaartocht over het Tjeukemeer. Met het dashboard Toere Troch Fryslân heeft DataFryslân een manier ontwikkeld om de ‘reis’ van de bezoekers aan Fryslân in beeld te brengen.
Voor DataFryslân is Toerisme & Recreatie een van de speerpunten in het onderzoeksprogramma. Voor programmaleider Jasper Heslinga en het team van data scientists ligt de focus bij dit thema op de klantreis, ofwel customer journey: een term uit marketingland die staat voor de ‘reis’ die een potentiële klant aflegt van oriëntatie tot na de aankoop van een product of dienst. “We willen dus het hele traject van een bezoek aan Fryslân weten”, zegt Heslinga. “Hoe beslissen mensen dat ze naar Fryslân willen gaan, hoe oriënteren ze zich op hun verblijf, hoe en waar boeken ze hun reis, hoe ziet hun verblijf in Fryslân eruit en hoe en waar beoordelen ze hun bezoek na afloop.” Dat vraagt om veel data.
Fryslân heeft er alle belang bij om meer te weten te komen over zijn bezoekers. Daarbij gaat het niet alleen om de vraag waar die mensen vandaan komen, maar ook waarom ze juist Fryslân hebben gekozen als bestemming, wat ze leuk vinden aan de provincie, wat ze doen en waar ze dat doen. Gaan ze de natuur in, het water op met een boot of bezoeken ze de eilanden? Zijn ze op doorreis of blijven ze plakken? Willen ze verblijven in een comfortabel hotel in Leeuwarden of Harlingen of kiezen ze liever voor een kleine Airbnb in Stiens of een kleinschalige boerderijcamping? Het opsporen van de data waarmee zo veel mogelijk van dergelijke kennis in beeld komt is een flinke klus. Door een aantal bestaande databronnen rondom toerisme op een rij te zetten en die aan te vullen met een reeks online bronnen heeft het team van DataFryslân geprobeerd om op een eenvoudige en toegankelijke manier een overzicht te krijgen en inzicht te geven in een aantal kennisvragen rondom toerisme in Fryslân.
Zo ontstond het dashboard Toere Troch Fryslân. Heslinga: “Met dat dashboard willen we laten zien dat we heel veel informatie hebben ontsloten waar tot op heden weinig tot niets mee werd gedaan, denk aan bronnen als Tripadvisor of Airbnb. Kijk, binnen de toerismebranche zelf is er natuurlijk ook een schat aan data beschikbaar, maar die is versnipperd. Vaak weten partijen in die sector vooral alles van hun eigen klant. Maar een totaalbeeld is er niet: stel dat je wilt weten hoe er door bezoekers wordt gesproken over de kwaliteit van hotels in gemeente x, dan kun je lang zoeken. In dit dashboard kun je op gemeenteniveau klikken en vind je aan de hand van reviews hoe de hotels in die gemeente scoren.”
Aan de hand van meer van zulke onderwerpen in het dashboard kun je in feite de reis die bezoekers hebben gemaakt zelf volgen door mee te kijken bij de etappes die ze op hun klantreis afleggen. En dat levert een beeld op dat momenteel nergens anders zo compleet is – en daarmee nuttig voor alle betrokkenen, van de uitbater van die kampeerboerderij tot gemeentebestuurders die willen waken voor ‘Amsterdamse’ toestanden in drukbezochte gebieden.
Toere Troch Fryslân is geen afgerond project dat álle vragen beantwoordt. Het is werk in uitvoering, een etalage boordevol mogelijkheden. De volgende stap? “We hebben veel werk verzet, maar is er nog genoeg te doen om de kwaliteit van de data nóg meer te verbeteren en er nog meer uit te kunnen halen. Daar hebben we simpelweg tijd voor nodig en liefst ook partners die met ons optrekken – dat is immers waar DataFryslân voor staat: samenwerken om iets te maken waar Fryslân baat bij heeft”, zegt Heslinga. “Het dashboard zoals het er nu staat moet je zien als een proof of concept, als demonstratie van wat er kan”, zegt Heslinga.
Om de potentie van het dashboard te laten zien, laten we de komende zomerweken een aantal items uit het dashboard de revue passeren, om te laten zien waar welke informatie vandaan kan komen, wat je daarmee kunt en hoe slimme, nieuwe manieren zijn gevonden om uit verschillende, soms onverwachte databronnen nieuwe informatie te genereren. Deel 1 uit deze wekelijkse zomerserie verschijnt volgende week.
