Dinsdag 29 juni wordt in het DataFryslân /PODIUM ‘Waarom data over zorg ons een zorg moeten zijn’ uitgebreid ingegaan op de rol die datagedreven werken kan (en moet) krijgen om de zorg en ondersteuning aan ouderen toekomstbestendig te maken. Dirk Postma, programmaleider sociaal domein en zorg bij het Fries Sociaal Planbureau (FSP), is nauw betrokken bij de voorbereidingen.
“Fryslân staat een enorme uitdaging te wachten als het gaat om ouderenzorg; in 2040 wordt een absolute piek in de zorgvraag verwacht en daarop is eigenlijk niemand optimaal voorbereid. Alle betrokken partijen moeten samenwerken om een scherper beeld te krijgen van de verwachte (mis)match tussen zorgvraag- en aanbod, zodat zij zich daarop kunnen voorbereiden. Op dat gebied is nog enorm veel werk te verzetten”, zegt Postma. Volgens hem heeft Fryslân, waar het probleem verhoudingsgewijs groter dreigt te worden dan in andere delen van Nederland, daarvoor uitstekende papieren: “In de provinsje is al een hechte samenwerking tussen de partijen – gemeenten, zorgkantoor, zorgverzekeraars en inwoners. Er wordt al veel samengewerkt. Bovendien is Fryslân bestuurlijk gezien overzichtelijk ingericht. Dat maakt het al een stuk eenvoudiger.”
Maar er is natuurlijk meer nodig. “De uitvoering van de zorg is versnipperd, zowel qua wetgeving als qua uitvoering. Er is grote behoefte aan regio-overschrijdende inzichten in de ontwikkelingen en een gemeenschappelijke visie op de aanpak van het vraagstuk. En daar zijn we nog lang niet; de heilige graal hebben we nog niet gevonden.” Kunnen data en datagedreven werken die heilige graal zijn? “Er ontbreekt nog een gemeenschappelijk referentiekader”, Zegt Postma. “Alle partijen zullen uiteindelijk hun data moeten gaan delen, afspreken welke indicatoren essentieel zijn en op basis daarvan een integraal langetermijnperspectief ontwikkelen. Er wordt nog te veel ad-hocbeleid gemaakt – er wordt te veel gekeken naar kortetermijnkwesties, zoals het verkorten van wachtlijsten of het drukken van de kosten. Maar men realiseert zich nog te weinig dat dat niet voldoende is. Ik denk dat de ‘driehoek’ van zorgkantoren, zorgverzekeraars en gemeenten het voortouw moet nemen in het ontwerpen van realistische toekomstscenario’s.”
In het /PODIUM komen voorbeelden aan bod van de manier waarop data en datagedreven werken kunnen helpen de ouderenzorg toekomstbestendig te maken en wordt in een paneldiscussie onder meer ingegaan op het belang van een Fries Venster Thuiswonende Ouderen. Maar wordt er ook gesproken over de rol van die ouderen zelf? Zijn zij immers niet de eigenaar van de data waarover zo veel te doen is? “Het is inderdaad zaak om ouderen en ouderenorganisaties te betrekken in de ontwikkelingen. Je merkt dat sommige ouderen schrikken als ze beseffen wie allemaal toegang heeft tot hun gegevens. Als je het hebt over zo’n venster Thuiswonende Ouderen betrekken we ouderenorganisaties ook bij wat we doen; we vragen om feedback, willen hun angst wegnemen en vooral duidelijk maken wat voor hun concreet de meerwaarde is van data-uitwisseling. Dat is cruciaal.”
Postma realiseert zich dat het /Podium nog maar een eerste aanzet is voor een ontwikkeling die nog lange tijd een hoofdrol gaat spelen in het sociaal domein. Maar dat is ook de bedoeling: “Het gaat om enorm veel organisaties en veel belangen. Met dit /PODIUM willen we allereerst inhaken op het feit dat vrijwel alle partijen beseffen dat datagedreven werken een enorme meerwaarde kan bieden, maar zelden precies weten wélke meerwaarde dan. We willen mensen nieuwsgierig maken naar de mogelijkheden, ze prikkelen om dieper in de materie te duiken.”
Dat doet DataFryslân ook; na de zomer gaat het /LAB ‘Hoe voorkom je dat de ouderenzorg veroudert?’ (sturings)relevante gegevens over de veranderende leefsituatie van ouderen en hun zorggebruik en -vraag in beeld brengen. Vervolgens volgen in oktober de resultaten van het al lopende /HUB ‘Scherpstellen op ouderenzorg’, waarin de eerste concrete stappen al zijn gezet om een gestandaardiseerde zorgmonitor te bouwen die goed bij Fryslân en de Friese organisaties past.
Klik hier voor meer info over onze data-events. Klik hier om je aan te melden.