Marga Waanders, burgemeester van het jonge Waadhoeke, ziet dat onder haar fusiegemeente de afgelopen drie jaar een solide basis is gelegd. Nu is het tijd voor verdere verbetering en het zoeken van de datagedreven knoppen waaraan gedraaid moet worden om toekomstig beleid optimaal gestalte te geven.
“Als Waadhoeke zijn we een twee jaar jonge samensmelting van drie kleine gemeenten en vier dorpen, en in de opmaat naar een fusie moet je er eerst en vooral voor zorgen dat de boel een beetje staat; datagedreven werken is dan natuurlijk nog geen topprioriteit. Maar nu ligt er een langetermijnagenda en maken we de verbinding met nieuwe netwerken, met partijen als de provincie, de buurgemeenten, het Wetterskip op het gebied van alle wateropgaven langs de Waddenkust enzovoort. En natuurlijk kijken wij als college ook naar de vraag: wat willen wij nou inbrengen? Op dat gebied zijn we echt nog in de verkennende fase.”
“Opgaven zijn er genoeg. Waadhoeke is bijvoorbeeld de grootste landbouwgemeente in Fryslân. En iedereen weet: om de landbouw toekomstbestendig te maken, moet er heel veel gebeuren. We hebben te maken met de verziltingsproblematiek, de noodzaak van meer biodiversiteit en duurzaamheid, er is een koppeling met het dijkenproject, er ligt een hele gebiedsagenda voor de Wadden vanuit de provincie – hoe krijg je dat allemaal bij elkaar en wat is ervoor nodig? We moeten verkennen wat er her en der al bekend is over deze uiteenlopende onderwerpen. Welke data zijn er voorhanden en wat hebben die tot nu toe opgeleverd? Het is, kortom, tijd om de luiken open te gooien en de samenwerking te zoeken met andere partijen, om tot het beleid te komen dat voor de lange termijn noodzakelijk is. En vrijwel altijd is dat beleid en daarmee de samenwerking gemeentegrensoverschrijdend. Daar zit volgens mij de grote opgave van bestuurders. Ook om er de mensen bij te betrekken die met dat beleid te maken krijgen. Data zijn daarbij geen doel op zich, maar een middel dat kan helpen uit te vinden waar nou echt de goede knoppen zitten om aan te draaien.”
“Ik weet niet hoe andere gemeenten erin staan, maar wij willen ons in ieder geval aansluiten bij DataFryslân. Alles in dit proces draait immers om slim samenwerken. Ikzelf denk dat we zo’n samenwerking tussen gemeenten zouden moeten optuigen door bescheiden van start te gaan. Kijk, de vraag als je nieuw beleid wilt maken is: wat zou je eigenlijk willen weten? Over welke gegevens beschikken we en welke moeten er nog bij? Dan kun je op de Friese schaal kijken waar de overeenkomsten zitten in die informatiebehoefte. Je kunt dan beginnen met een aantal onderwerpen die niet zo politiek gevoelig liggen, zaken op het gebied van de verbetering van je bedrijfsvoering, je dienstverlening of doelmatigheid. De Friese gemeenten werken altijd goed samen, maar bij niet al te urgente thema’s zie je vaak wel dat die samenwerking langzaam op stoom komt als het gaat om onderwerpen die politiek gezien hun gevoelige kanten kunnen hebben, zoals dit. Dat zeg ik als voormalig voorzitter van de FUMO, die een behoorlijk lange aanloop heeft gehad voordat het werd omarmd en alle betrokkenen de neuzen dezelfde kant op hadden. Daar waren prima redenen voor, maar het vergt gewoon veel tijd om zo ver te komen, wil ik maar zeggen. Des te meer reden om nu te starten met die samenwerking, zodat we van elkaar leren en steeds beter keuzes kunnen maken in het datagedreven werken.”
Tekst: Diederik Plug. Foto: Marieke Balk.